Bu başlık, birçok kişinin aklına “İletişim kurmak sanat mıdır?” sorusunu getirebilir. “Sanat” sözcüğü burada “bir şey yapmada gösterilen ustalık” anlamındadır ve iletişim kurmak; bu zaman ve şartlarda artık gerçekten ustalık gerektiren bir eylem haline gelmiştir. Özellikle teknoloji sayesinde çok kolay temasta bulunur olduk ama “karşılıklı olarak birbirini anlamak” anlamına gelen iletişim kurma konusunda ise giderek geriliyoruz.
Telepati ile anlaşmaktan bahsedilen bu çağda, giderek gerilediğimiz iletişim… Oysa iletişim kurmak; insanoğlunun yaptığı ilk işti, hatta hep yaptığı bir şey, başka bir şey yapabilmek için bile araç olarak kullandığı tek eylem. Yazıyla, sözle, jest ve mimikle, bir şarkı dinletmekle, hatta bir hediye vermekle bile bir mesaj veririz; mesaj alınmadığında ya da yanlış anlaşıldığında ise iletişim kurmuş olmayız. Bir soru sordunuz; sorunuzun duyulmaması veya anlaşılmaması, soruyu sormamanızla neredeyse eş değerdedir.
MONOLOG DEĞİL DİYALOG…
Günümüzde monologlar diyalogların yerini alır oldu. “Ben söyledim, bitti gitti” havası esiyor her yerde. Bilimkurgu filmlerinin tesirinde hemen herkes, konuşmak yerine düşünce okumak tercih ediliyor. Açık açık söylemektense ima etmek moda oldu. Söz söylemek üstünlerin, sözün bitmesini beklemek ise ezilmişlerin görevi oldu. Bir de aynı anda konuşarak anlaş(ama)mak var; bilinmiyor ki, bu sadece İtalyanlara verilmiş bir yetenek. Sonuçta, iletişim kurmak unutulan bir eylem haline geldi. İnsanoğlunun en iyi yapması gereken şey artık ustalık gerektirir oldu. “Eşimle iletişim kuramıyorum, çocuğumla iletişim kuramıyorum, annemle iletişim kuramıyorum, patronumla hele hiç iletişim kuramıyorum, zaten Ayşe ile iletişim kurmayı artık reddediyorum.” Bu cümleleri, söz konusu kişi ile “Nasıl iletişim kurabilirim?” sorusu takip eder. İşte kariyerinizi, ailenizle olan ilişkilerinizi ve özel hayatınızı değiştirme gücü olan sorunun cevabı: iletişim kurma sanatının gerektirdiği, uygulanabilir kolaylıkta bir dizi kural…
İLETİŞİM SANATINDA 10 ALTIN KURAL…
Bir kişi ile iletişim kurmak istiyorsanız ya da kurmanız gerekiyorsa;
1- O KİŞİYE SAYGI DUYUN
Zaten saygınızı hak etmeyen bir kişi ile neden iletişim kurmaya çalışasınız? Gösterdiğiniz saygı, kendi saygınlığınızdan kaynaklanır. Kendine saygı duyulan kişi, saygı duymayı öğrenir. Karşılıklı saygı ile kurulan iletişim sağlıklı sonuçlar doğurur. Saygılı iletişim ise öncelikle emir cümlelerinden kaçınmayı gerektirir. Askeri komut veya bilgisayar komutu verir gibi “şunu yap”, “bunu yapma” demek yerine rica cümleleri kullanın: “Şöyle yapmanızı tercih ederim”, “Şunu yapar mısınız?” gibi.
2-O KİŞİYİ OLDUĞU GİBİ KABUL EDİN
Zaten o kişiyi değiştirmek istiyorsanız neden başkasıyla değil de o kişiyle iletişim kurasınız? Herkes sizin istediğiniz gibi olmak zorunda değil. Siz bu talebinizde ısrar edecekseniz karşınızdaki de aynı şeyi sizden bekleyebilir. Bu durum iletişimsizlikle sonuçlanır. Karşınızdaki kişiden beklentilerinizi en aza indirin. Sürekli bir beklenti içerisinde olduğunuzda gerçek bir iletişim kuramazsınız.
3-O KİŞİYİ GERÇEKTEN DİNLEYİN
Zaten dinlemeyecekseniz neden iletişim kurasınız? İletişim en az iki kişi gerektirir. İki kişinin de etkin olmadığı etkileşim, iletişim değildir. Duymak ile dinlemeyi birbirine karıştırmayın. Etkin dinleme ile iletilen mesajın doğru algılanıp algılanmadığı konusundaki ipuçlarını takip edin. Karşınızdakinin aslında ne dediğini anlamaya çalışın. Dinleyerek hem karşınızdakine hem kendinize fırsat vermiş olursunuz. Ya anlamak için ya anlaşmak ya öğrenmek ya da sorun çözmek için.
4-O KİŞİYİ ONAYLAYIN
Zaten onaylamanızı hak edecek biri değilse neden o kişiyle iletişim kurmaya çalışasınız? İletişiminizi kuvvetlendirmek için her sözünü, her davranışını olmasa da olumlu yanlarını onaylayın. Onaylayan ile onaylanan arasında sıcak bir iletişim doğar.
5-O KİŞİNİN DE İLGİLENEBİLECEĞİ KONULARI SEÇİN
Zaten iletişim konunuz o kişiyi de ilgilendirmeyecekse neden o kişiyle iletişim kurasınız. Bu; otobüs durağında birine, aldığınız yeni arabayı anlatmak gibidir. Yineliyorum: İletişim en az iki kişi arasında gerçekleşir. Sizin anlatıp, karşınızdakinin dinlemediği ya da dinliyor gibi yaptığı zamanlardaki etkileşim, iletişim değildir.
6-O KİŞİ İLE İLGİLENİN
Zaten ilginizi bile hak etmiyorsa neden o kişiyle iletişim kurasınız? İlgilenmek sadece hastayken başında beklemek demek değildir. Karşılıklı konuşmanız esnasında konuyu ona da yöneltin, onunla da ilgili konuşun. “Sen” zamirini sadece tenkit cümlelerinizde kullanmaktan vazgeçin. Karşınızdakinin “ben” diye başlayan cümleler kurmasına izin verin. İletişim sadece sizin üzerinize kurulu olmasın.
7-O KİŞİYLE ORTAK YÖNLERİNİZİ BULUN
Zaten büsbütün zıt iseniz neden o kişiyle iletişim kurmaya çalışasınız? Ortak noktalar iletişim kurmak ve iletişimi sürdürmek için en iyi konulardır.
😯 KİŞİYE KARŞI AÇIK OLUN VE DOĞRULARI SÖYLEYİN
Zaten palavralar uyduracaksanız neden o kişiyle iletişim kurasınız? Kimsenin yalan dinlemeye vakti yok. Sağlıklı ve gerçek bir iletişimde de yalana yer yok. İletişimi bozan sebeplerin başında bir tarafın samimiyetsiz sözleri ve tutumları gelir.
9-O KİŞİYLE EMPATİ KURUN
Zaten karşınızdaki kişiyi doğru anlamak için empati kurmayacaksanız neden iletişim kurasınız? Her söz, her davranış; sözün veya davranışın sahibi olan kişiye ve o kişinin içinde bulunduğu duruma göre farklı anlamlara gelebilir. Doğru bir iletişim için empati kurmak yani o kişi ile duygudaş olmak gerekir. O kişinin rolüne girin, onun dünyasını ve bakış açısını görün, onun yerine geçerek olaylara onun gözlerinden bakın. O kişinin rolünde kısa süre kalın, sonra bu rolden çıkarak kendi rolünüze geçin. Karşımızdaki kişinin neyi, nasıl düşündüğünü ve neyi, nasıl hissettiğini anlamamız gerekir. Gerçek iletişim “karşılıklı olarak birbirini anlamayı” gerektirir.
10-O KİŞİYE SABIR GÖSTERİN
Zaten sabır gösteremeyeceğiniz bir kişi ise neden iletişiminizi sürdüresiniz? Karşınızdaki kişi ile ilgili bir sorun olduğunda ya da o kişi sebebiyle iletişiminizde bir kopukluk olduğunda telaşa kapılmayın, sessiz kalmaya çalışın, sükûnetle o sorunun geçmesini bekleyin yani sabır gösterin. Saldırgan bir tutuma girmek, mutlaka bir tepki vermeye çalışmak iletişimi tamamen koparır ve onulmaz sonuçlar doğurur.
SONUÇ
İletişim, samimi şekilde yapılan duygu ve düşünce alışverişidir. Bir kişiyi, iletişim kurmaya değer görüyorsanız bu kuralları uygulayın; uygulamayacaksanız o kişi ile değil, bir başkası ile “iletişim kurma sanatı” çabalarına girin.
